چرا ژنیکوماستی بروز میکند؟

چرا ژنیکوماستی بروز میکند : ژنیکوماستی می تواند اثر عوامل مختلفی بروز کند اما در عمده موارد نمی توان علت خاصی برای آن بیان نمود. طبق نظریه اکثر محققان ، ژنیکوماستی در اثر تحریک بافت پستان توسط استروژن یا مواد مشابه آن که در گردش خون موجودند ایجاد می شود و طی مطالعات اخیر خود درمان های طبی را مبتنی بر این اساس پایه ریزی کرده اند.

البته لازم به ذکر است که هنوز هم جراحی تنها درمان استاندارد جهت پستان بزرگ شده است.

بر اساس تحقیقاتی که اخیرا انجام شده ، می توان گفت که مکانیسم های پاتوفیزیولوژیک ژنیکوماستی به شرح ذیل می باشند :

1) افزایش استروژن ها ( هورمون های جنسی زنانه ) به صورت مطلق یا نسبی

2) کاهش آندروژن ها ( هورمون های جنسی مردانه )

3) عدم حساسیت به آندروژن ها ( اختلال در گیرنده های آندروژن )

علل ایجاد ژنیکوماستی

همانطور که پیشتر اشاره شد ، دلایل قابل شناسایی متعددی می توانند سبب ژنیکوماستی شوند ، اما متاسفانه هنوز هم علل ناشناخته جزو شایع ترین دلایل ژنیکوماستی می باشند. در ادامه به طور کلی به این مسئله که چرا ژنیکوماستی بروز میکند می پردازیم.

دلایل ژنیکوماستی بر اساس برخی تقسیم بندی ها به دو گروه مادرزادی و اکتسابی تقسیم می شوند ، گروه مادرزادی خود به دو گروه فیزیولوژیک و پاتولوژیک تقسیم بندی می شود.

برخی از دلایل ژنیکوماستی مادرزادی

همانطور که گفتیم ژنیکوماستی مادرزادی خود به دو گروه فیزیولوژیک و پاتولوژیک تقسی می شود که عبارتند از :

• فیزیولوژیک : زنیکوماستی مادرزادی فیزیولوژیک شامل نوزادی ، نوجوانی و پیری می باشد.
• پاتولوژیک : ژنیکوماستی مادرزادی پاتولوژیک به دو گروه زیر تقسیم می شود :
  هیپوگنادیسم :

1. مقاومت به آندروژن
2. اختلال آنزیمی سنتز تستوسترن
3. عدم وجود مادرزادی بیضه
4. سندرم کلاین فلتر (XXY)

افزایش استروژن :

1. هرمافرودیسم حقیقی
2. هیپوپلازی مادرزادی غده فوق کلیه
3. افزایش آروماتاز محیطی

برخی از دلایل ژنیکوماستی اکتسابی

• متابولیک

1. نارسایی کلیه
2. نارسایی کبد
3. سوء تغذیه
4. الکلیسم

• اندوکرین یا غدد درون ریز

1. هیپوگنادیسم اکتسابی
2. پرکاری تیروئید
3. نارسایی هیپوفیز

• نئوپلاستیک

1. تومورهای غده فوق کلیه
2. تومورهای بیضه
3. تومورهای تولیدکننده HCG
4. سرطان ریه
5. تومورهای هیپوفیز

دلایل متفرقه ژنیکوماستی

1. ترومای جدار قفسه سینه
2. آسیب نخاعی
3. استرس های روحی روانی
4. عفونت HIV
5. زونا

داروهای منجر به ژنیکوماستی

1. استروژن ها
2. گونادوتروپین ها
3. فراورده های دیژیتال
4. آنتی آندروژن ها ( سیپوترون، فلوتامید )
5. داروهای ضد فشار خون ( متیل دوپا، رزرپین )
6. بلوک کننده های دوپامین ( فنوتیازین ها، متوکلوپرامید، دومپریدون )
7. داروهای شیمی درمانی سرطان ( به ویژه Alkylating agents )
8. مهارکننده های آنزیم تبدیل کننده آنژیوتانین ( ACE ) ( کاپتوپریل، انالاپریل )
9. داروهای سیستم عصبی مرکزی ( سه حلقه ای ها، دیازپام، فنی توئین، دی اتیل پروپیون )
10. بلوک کننده های کانال کلسیمی ( وراپامیل، نیفدیپین، دیلتیازم )
11. داروهای ضد سل ( ایزونیازید، اتیونامید، تیامستازون )
12. داروهایی که مورد سوء استفاده قرار می گیرند ( ماری جوانا، هروئین، متادون، آمفتامین ها )

داروهای منفرد منجر به ژنیکوماستی

1. اسپیرونولاکتون
2. کتوکونازول
3. سایمتیدین

داروهای متفرقه  منجر به ژنیکوماستی

1. مترونیدازول
2. آئورانوفین
3. آمیودارون
4. کلومیفن
5. امپرازول
6. اترتینات
7. تئوفیلین
8. پنی سیلامین
9. سولینداک

داروهایی که سبب ژنیکوماستی می شوند

داروهایی که سبب ژنیکوماستی می شوند : منظور از ژنیکوماستی تجمع رسوبات چربی در ناحیه سینه آقایان می باشد. معمولا ژنیکوماستی هر دو سینه را درگیر می کند ولی در برخی موارد بصورت یکطرفه اتفاق می افتد.

دلایل ژنیکوماستی

بزرگی سینه در مردان یا ژنیکوماستی می تواند در سنین مختلفی از کودکی تا میانسالی اتفاق بیفتد. عموما ژنیکوماستی در اثر مصرف برخی دارو ها رخ می دهد.

تفاوت ژنیکوماستی با سرطان سینه

سرطان سینه در مردان معمولا محدود به پک طرف می باشد و صرفا در نواحی اطراف نوک سینه قرار ندارد. سرطان سینه منجر به احساس سختی در سینه ، کمرنگ شدن پوست ، تخلیه و عقب رفت نوک سینه و بزرگ شدن گره های لنفاوی در ناحیه زیر بغل می شود.

داروهایی که سبب ژنیکوماستی می شوند کدامند ؟

1. داروهای استروژن ها
2. فراورده های دیژیتال
3. داروهای گونادوتروپین ها
4. داروهای ضد فشار خون
5. داروهای مهار کننده آنزیم
6. داروهای سیستم عصبی مرکزی
7. داروهای ضد بیماری سل
8. داروهای حاوی مواد مخدر مانند آمفتامین و متادون
9. مصرف مواد مخدری از قبیل هروئین و ماری جوانا
10. داروهای آنتی آندروژن مانند فلوتامید و سیپوترون
11. داروهای بلوکه کننده دوپامین از قبیل متوکلوپرامید ، فنوتیازین و دومپریدون
12. داروهای شیمی درمانی سرطان علی الخصوص Alkylating agents
13. داروهایی مانند دیلتیازم ، وراپامیل و نیفدیپین که منجر به بلوکه شدن کانال کلسیم می شوند.

شایع ترین داروهایی که باعث ایجاد ژنیکوماستی می شوند :

1. داروی کتوکونازول
2. داروی سایمتیدین
3. داروی اسپیرونولاکتون

داروهای متفرقه موثر در ایجاد ژنیکوماستی

• داروی تئوفیلین
• داروی آمیودارون
• داروی سولینداک
• داروی  آئورانوفین
• داروی امپرازول
• داروی مترونیدازول
• داروی پنی سیلامین
• داروی اترتینات
• داروی کلومیفن

آیا می توان از ژنیکوماستی جلوگیری کرد ؟

چنانچه ژنیکوماستی ناشی از اختلالات هورمونی یا پیری باشد نمی توان از ان پیشگیری به عمل آورد ، اما در صورتی که ژنیکوماستی به دلیل مصرف دارو ایجاد شده باشد می توان آن را درمان نمود.